“Metaverse”: Bu kavramı duyduk ve biliyor olabiliriz, ancak fiziksel dünyadaki markalar bir 3D (3 boyutlu) sanal dünyalar ağında izinsiz görünmeye başladığında ne olur? Bu yazımızda Metaverse’de sanal marka kullanımı ve markaların ürün satışından kaynaklanan anlaşmazlıklara bir göz atıyoruz.
Bir dizi moda markasını ele alacak olursak, günümüzde tanınmış birçok moda markası kullanıcıların bireysel avatarlar aracılığıyla satın alabilecekleri giyilebilir NFT’ler üreten bu sanal dünyayla halihazırda meşgul durumda. Birçok tanınmış marka, Metaverse’deki kendi çevrimiçi oyunlarında özel bir NFT giyilebilir kıyafet koleksiyonu başlattı. Bununla birlikte, Metaverse’de sanal modanın kullanımı ve satışı marka sahipleri için birtakım fırsatlar yaratırken, aynı zamanda yetkisiz sanal ürünlerle ilgili yeni bir tür anlaşmazlığın da kapısını açmış oldu.
Yapılan araştırmalara göre çok sayıda markanın/logonun NFT pazarında OpenSea’de izinsiz olarak binlerce dolara satıldığı ortaya çıktı. Bu, Metaverse’de platform markası sahiplerinin dikkatli olması gereken tek şey değil. Chanel, Cartier ve Supreme ayrıca, kullanıcıların yetkisiz Chanel blazerleri ve Cartier “aşk bilezikleri” de dahil olmak üzere aksesuar satın alabilecekleri bir platform olan Roblox Metaverse’de satılık yetkisiz lüks ürünlerle karşılaştı.
Lüks markalar, fiziksel dünyada izinsiz ve sahte ürünlerle mücadele etmek için devam eden savaşa yabancı değiller. Bununla birlikte, taklitçi sanal ürünler, tartışılmazsa, fiziksel dünyada bir markayı sulandırma veya lekeleme potansiyeline de sahiptir. Özellikle Metaverse’deki dijital tasarımcı öğelerinin erişilebilirliği göz önüne alındığında, gerçek dünyalarından önemli ölçüde daha ucuz ve elde edilmesi daha kolay olabilir.
Bununla birlikte, tüm NFT’ler ucuz değildir. Lüks moda evi Hermès, geçtiğimiz günlerde ünlü Birkin çantalarından ilham alan NFT’lerle ilgili bir sorun yaşadı. “MetaBirkins” bugüne kadar yaklaşık 450.000 dolar kar elde etti ve sanal çantalar ortalama olarak yaklaşık 8 Ethereum (yaklaşık 3.000 dolar) sattı. Bu NFT’ler, Hermès’in fikri mülkiyet ve ticari marka haklarını ihlal etmekte ve Metaverse’deki sahte Hermès ürünlerinin bir örneği olmaktadır.
Bu anlaşmazlıklar, Metaverse’deki hangi faaliyetlerin eyleme geçirilebilir olduğu hakkında soruları gündeme getiriyor. Maddi mallar için mevcut ticari marka koruması sanal malları da kapsıyor mu, yoksa daha spesifik olarak, fiziksel bir çantanın yasal koruması çevrimiçi birinin sanal görüntüsünü de kapsıyor mu?
Tanınmış markalar, bir ticari marka ihlali anlaşmazlığında yaygın olarak tanınan markalarına güvenebilir. Ancak, daha küçük markalar da aynı şeyi yapmakta zorlanabilir. Bunu göz önünde bulundurarak markalar, fiziksel dünyada sahip oldukları korumanın sanal Metaverse içinde de kullanılmasını sağlamak isteyeceklerdir. Markalar, herhangi bir anlaşmazlık çıkmadan önce markalarını sanal yönler için koruyarak bir adım önde olmalıdır. Bu, Metaverse’de zorlayıcı hak ihlalinde bulunma sürecini çok daha basit hale getirmelidir.
Markalarda daha önce de görmüş olduğu gibi hız esastır. İlişkili olmayan üçüncü taraflar, iyi bilinen logolar/markalar için sanal ürünlerinde kapsama alanı arayan ticari marka başvuruları yapabilir. Böyle bir durumda markalarını korumak için bir dava süreci ile karşı karşıya gelebilirler. Ancak, sanal dünyanın ne kadar hızlı genişlediği ve insanların bu dijital varlıkları satın almak ve korumak için ne kadar hızlı hareket ettiği çok açık.
Çoğu durumda, bir NFT’nin satışı, alıcıya dayanak varlık veya fikri mülkiyet üzerinde herhangi bir hak vermez. Henüz fikri mülkiyet ofisleri ve yasalar NFT’leri özel olarak ele almamış olsa da orijinallik ve yazarlık da dahil olmak üzere diğer tüm gereksinimlerin karşılanması koşuluyla, bir NFT’ye konu olan dijital bir moda öğesinin “sanatsal bir eser” olarak korunabileceği görülmektedir. Bir içerik oluşturucunun telif hakkı ihlali için dava açma yeteneği, ilgili NFT’nin türüne ve hak ihlalinde bulunan NFT’nin temel varlığın dijital bir kopyasını içerip içermediğine bağlı olarak değişecektir. Bu yaklaşımlar tartışmaya açık konulardır.
Markalar, Metaverse içindeki dijital kullanımları ihlal ettiğinden haberdar olmak için çevrimiçi marka koruma stratejilerinin bir parçası olarak sanal platformları da izlemelidir. Metaverse operatörlerinin, YouTube ve Amazon gibi diğer çevrimiçi platformların yaptığı gibi, hak ihlalinde bulunan dijital kullanımları derhal kapatmaya yardımcı olmak için hak ihlalinde bulunan faaliyetlerle mücadele etmek için dahili kurallar ve politikalar uygulayıp uygulamadığını görmek ilginç olacaktır.
Metaverse hala çok gelişiyor ve bu tartışmaların sonuçlarını pratikte görmek ilginç olacak. Her halükârda Metaverse’in marka sahiplerini hem fiziksel hem de sanal dünyaya katılmayı seçsinler veya seçmesinler etkileyeceğinden şüphe yoktur!
Efor Patent Ekibi olarak, fikri mülkiyet haklarınızın tescili ve hukuki korunmasında doğru çözüm ortağınızdı.
