6 Soru ile Patentler ve İş Hayatı – Patentler iş hayatına geçiş sürecinizde ve sonrasında sizleri daha ileri taşımaya yardımcı olur. Patent sahibi olan kişiler ve işletmeler pazarda daha kolay yer edinmektedirler. Öyle ki patent sahibi olan birçok firma sektöründe yön belirleyici olabilmektedir. Böyle bir fırsatı hepimiz değerlendirmek isteriz. Bu yazımızda patentleri iş hayatı içerisinde nasıl değerlendirmemiz gerektiğini altı soru ile cevaplıyor olacağız.
1. Patentler İşimle Nasıl İlişkilidir?
Tüm işletmelerin patentlenebilir buluşlar geliştirmediği kesinlikle doğru olsa da patentlerin yalnızca karmaşık fiziksel veya kimyasal süreçler ve ürünler için geçerli olduğuna veya yalnızca büyük şirketler için faydalı olduğuna inanmak yanlıştır. Ataçtan bilgisayara kadar teknolojinin her alanı için patent alınabilir.
Dahası, insanlar patent denilince akla genellikle Edison’un ilk elektrik lambası gibi büyük bilimsel buluşlar ya da araştırma ve geliştirmeye yatırım yapan büyük şirketler geliyor. Ancak aslında çoğu patent çığır açan bilimsel buluşlar için değil, mevcut buluşları iyileştiren buluşlar için verilir. Örneğin, daha uygun maliyetli veya verimli bir şekilde çalışan bir ürün veya sürecin ikinci veya üçüncü nesli.
Bazı ülkelerde, artımlı yenilikleri korumak için özel yasal hükümler de vardır. Bunlara faydalı modeller denir ve patentlerden daha kısa süreli olma eğilimindedirler ve genellikle elde edilmesi daha kolaydır.
2. Buluşlarımın Patentini Almayı Neden Düşünmeliyim?
Münhasır haklar: Patentler size, patent başvurusunun yapıldığı tarihten itibaren yirmi yıl boyunca başkalarının bir buluşu ticari olarak kullanmasını engelleme veya durdurma konusunda münhasır bir hak sağlar.
Yatırım getirisi: Münhasır patent hakları yoluyla yenilikçi ürünler geliştirmeye önemli miktarda para ve zaman yatırdıktan sonra, kendinizi pazarda önde gelen bir oyuncu olarak tanıtabilir ve yatırımlarınızdan daha yüksek getiri elde edebilirsiniz.
Buluşu lisanslama veya satma fırsatı: Patenti kendiniz kullanmamayı seçerseniz, onu satabilir veya patentli buluşun ticarileştirilmesi için lisans verebilirsiniz, bu da şirketiniz için bir gelir kaynağı olabilir.
Müzakere gücünde artış: Şirketiniz bir lisans sözleşmesi yoluyla başka bir işletmenin patentlerini kullanma haklarını elde etme sürecindeyse, patent portföyünüz pazarlık gücünüzü artıracaktır. Başka bir deyişle, patentleriniz, pazarlık yaptığınız işletme için önemli ölçüde ilgi çekici olabilir ve basitçe söylemek gerekirse, girişiminizin ve diğerinin ilgili patentleri her birine lisanslamayı kabul ettiği bir çapraz lisanslama düzenlemesine girebilirsiniz.
İşletmeniz için olumlu imaj: İş ortakları, yatırımcılar ve hissedarlar, patent portföylerini şirketinizdeki yüksek düzeyde uzmanlık, uzmanlık ve teknolojik kapasitenin bir göstergesi olarak algılayabilir. Bu, fon toplamak, iş ortakları bulmak ve şirketinizin piyasa değerini yükseltmek için faydalı olabilir.
3. Buluşlarımın Patentini Almazsam Ne Olur?
Buluşunuzun patentini almazsanız, rakipler bundan faydalanabilir. Ürün başarılı olursa, diğer birçok rakip firma sizin izninize gerek kalmadan buluşunuzu kullanarak aynı ürünü yapmak için cazip olacaktır. Daha büyük işletmeler, ürünü daha ucuza üretmek ve daha uygun bir piyasa fiyatıyla rekabet etmek için ölçek ekonomilerinden yararlanabilir. Bu, o ürün için şirketinizin pazar payını önemli ölçüde azaltabilir. Küçük rakip işletmeler bile aynı ürünü üretebilir ve şirketinizin maruz kaldığı orijinal araştırma ve geliştirme maliyetlerini telafi etmek zorunda kalmayacakları için genellikle daha düşük bir fiyata satabilirler.
Ama hepsi bu değil. Buluşunuzun patentini almazsanız, teknolojiyi lisanslama, satma veya transfer etme olanakları ciddi şekilde engellenecektir; gerçekten, fikri mülkiyet (patent) hakları olmadan, teknoloji transferleri imkânsız değilse de zor olurdu. Teknoloji transferi, bir veya daha fazla tarafın bir teknolojinin yasal mülkiyetine sahip olduğunu varsayar ve bu, yalnızca uygun fikri mülkiyet (IP) koruması yoluyla etkin bir şekilde elde edilebilir. Söz konusu teknoloji için fikri mülkiyet koruması olmadan, tüm taraflar teknoloji transferi görüşmeleri sırasında buluşlarını ifşa etme konusunda diğer tarafın “buluştan kaçabileceğinden” korkarak şüphe duyma eğilimindedir.
Son olarak, önce başka birinin buluşunuzu patentleme olasılığını göz önünde bulundurmalısınız. Bir buluş için patent başvurusunda bulunan ilk kişi veya kuruluş, patent hakkına sahip olacaktır. Bu aslında, şirketinizin çalışanları tarafından yapılan buluşlarınızın veya icatlarınızın patentini almazsanız, aynı veya eşdeğer bir buluşu daha sonra geliştirmiş olabilecek başka birinin bunu yapabileceği anlamına gelebilir. Böylece, teşebbüsünüzü yasal olarak piyasadan dışlayabilir, faaliyetlerinizi önceki kullanımın devamı ile sınırlayabilir (patent mevzuatının böyle bir istisna sağladığı durumlarda) veya şirketinizden buluşu kullanmak için bir lisans ücreti ödemesini isteyebilirler.
Ancak, buluşunuzun patentini kimsenin alamamasını sağlamak için, patent başvurusu yapmak yerine, buluşu kamuya açıklayabilir ve yayımınızdan sonra yapılacak herhangi bir patent başvurusu için önceki teknoloji haline gelmesini sağlayabilirsiniz. Bu tür bir önceki tekniğin varlığından dolayı, aynı veya benzer buluşu içeren daha sonra yapılan patent başvuruları, yenilik veya buluş basamağı eksikliği gerekçesiyle bir patent ofisi tarafından reddedilecektir. Aynı zamanda, buluşunuzu patent başvurusu yapmadan önce ifşa ederseniz, o buluş için patent koruması alma olasılığınızı ciddi şekilde sınırlamış olursunuz.
4. Patentimi Üçüncü Bir Tarafa Lisanslamak için Ne Yapabilirim?
Her durum benzersizdir, bu nedenle bir patenti lisanslamak için tek bir “doğru” yol yoktur. Bazı ülkelerde, patent başvuru sahibinin üçüncü kişilere lisans verme niyeti resmî gazetede yayınlanabilir.
Ancak genel olarak, patentinizi lisanslamayı düşünüyorsanız, önemli olanın özenli bir hazırlık olduğunu söylemek mümkündür. Potansiyel bir lisans sahibi ile görüşmeye başlamadan önce, ilgili pazar ve teknolojinin mevcut durumu ve gelecekteki beklentileri hakkında bilgilendirilmelisiniz. Ayrıca, potansiyel bir lisans sahibinin ticari durumu ve patentinizin ilgili mali değeri vb. hakkında bilgi edinmelisiniz. Kendi iş hedeflerinizi yansıtmalı ve bir lisans sözleşmesine girmenin kısa ve uzun vadeli işlerinize nasıl uyduğunu dikkatlice düşünmelisiniz.
5. Faydalı Modeller ve Ticari Sırlar Patent Korumasına Alternatif Midir?
Bir teşebbüsün mevcut bir ürünü yalnızca iyileştirdiği ve söz konusu iyileştirmenin patentlenebilir olarak kabul edilecek kadar yaratıcı olmadığı birçok durumda, faydalı modeller , söz konusu ülkede mevcutsa, iyi bir alternatif oluşturabilir. Bazı durumlarda, şirketinizin yeniliklerini ticari sır olarak saklaması tavsiye edilebilir, bu da özellikle bilgileri gizli tutmak için yeterli tedbirlerin alınmasını gerektirir.
Başka bir alternatif strateji, buluşunuzu ifşa ederek kimsenin patentini alamamasını sağlamak ve böylece kamu alanındaki yerini garanti altına almak olabilir. Bununla birlikte, bu stratejiyi kullanmayı dikkatlice düşünmelisiniz, çünkü bir patent başvurusunda bulunmadan önce buluşunuzu ifşa ederseniz, patent koruması alma olasılığınızı ciddi şekilde sınırlamış olursunuz.
6. Çalışanım Yeni Bir Ürün veya Süreç İcat Etti: Patent Haklarına Kim Sahip Olacak?
Çoğu ülkede, bir çalışan iş sözleşmesinin ifası sırasında- yani genellikle işletme içinde çalıştığı süre boyunca- bir buluş geliştirdiyse, buluş (ve ilgili patent hakları) işletmeye ait olacaktır. Karışıklığı ve olası anlaşmazlıkları önlemek için, işverenler genellikle iş sözleşmelerinde fikri mülkiyet mülkiyeti konularını belirtirler. Ancak, davanın esasına göre çalışan, yasal hükümler veya iş sözleşmesi uyarınca adil bir ücret alma hakkına sahip olabilir. Her halükârda çalışan, bu hakkından açıkça feragat etmedikçe, mucit olarak anılma hakkını her zaman saklı tutacaktır.
6 Soru ile Patentler ve İş Hayatı
Efor Patent Ekibi olarak, patent tescil sürecinizde ve tescil süreci sonrasında sizlere en iyi hizmeti vermek için çalışmaktayız. Patent, marka tescil, marka sorgulama, patent sorgulama hizmetlerinizde güvenilir ve doğru adres: Efor Patent
