Patent sahibi patent konusu buluşu ticarileştirmezse ve kullanım beyanı ile bunu ispatlayamazsa 3. taraflara zorunlu lisans verilmesi riskiyle karşılaşır. Patent sistemin amacı teknolojinin gelişmesi ve buluşların üretime konu edilerek ekonomiye kazandırılmasıdır. Toplum menfaatine olan bir yeniliğin haklı bir gerekçe olmaksızın kullanılmaması patent sisteminin mantığına aykırıdır. Patent kullanım zorunluluğu nedeniyle, Patentini kullandığını ispatlamak, patent hakkı sahibinin sorumluluğundadır. Patent sahipleri daha tescil belgelerini almalarından itibaren patente konu buluşlarını ürettiğini ve sattığını ispatlayıcı belgelerini, fiziksel ve dijital olarak arşivlemeye başlamaları gerekmektedir.
Patent Kullanım Beyanı ve Zorunlu Lisans ile ilgili Mevzuat
Sınai Mülkiyet Kanunu (SMK) 130. Maddesinde; “Patent Kullanılmama durumunda zorunlu lisans” ile ilgili olarak; “Patent sahibi veya yetkili kıldığı kişi, patentle korunan buluşu kullanmak zorundadır. Kullanımın değerlendirilmesinde pazar şartları ve patent sahibinin kontrolü ve iradesi dışındaki şartlar göz önünde tutulur. Patentin verilmesi kararının Bültende yayımlanmasından itibaren 3 yıllık veya patent başvurusu tarihinden itibaren 4 yıllık sürelerden hangisi daha geç sona eriyorsa, o sürenin bitiminden itibaren ilgili herkes zorunlu lisans talebinin yapıldığı tarihte, patent konusu buluşun kullanılmaya başlanmamış olduğu veya kullanım için ciddi ve gerçek girişimlerde bulunulmadığı ya da kullanımın ulusal pazar ihtiyacını karşılayacak düzeyde olmadığı gerekçesiyle zorunlu lisans verilmesini talep edebilir. Söz konusu durum, haklı bir neden olmaksızın, buluşun kullanımına aralıksız olarak 3 yıldan fazla ara verildiği hâllerde de uygulanır.” denilmektedir.
6769 SMK’nın Uygulamasına Dair Yönetmelik 117. Maddesinde; “Patent sahibi veya yetkili kıldığı kişi, patentle korunan buluşu kullanmak zorundadır. Kullanım, patentin verilmesi kararının Bültende yayımlanmasından itibaren 3 yıllık veya patent başvurusu tarihinden itibaren 4 yıllık sürelerden hangisi daha geç sona eriyorsa, bu süre içinde gerçekleştirilir. Patentin kullanıldığına ya da kullanılamadığına ilişkin beyan, belirtilen süre içinde Kuruma sunulur, Sicile kaydedilir ve Bültende yayımlanır. Bu süre içinde kullanıldığına dair bildirim yapılmayan patentler Bültende yayımlanır.” denilmektedir.
Resmi Bültende kullanılmayan patentlerin yayını üçüncü kişilere için duyuru amacıyla yapılır; onlara listelenen patentlerin kullanılmadığını ve bunlarla ilgili lisans isteminde bulunabileceklerini bildirir. Bir patent, kullanılmayan patentler listesinde yer almasa dahi üçüncü kişiler patentin kullanılmadığı veya mevcut kullanımın pazarın ihtiyacını karşılayacak seviyede olmadığını iddia ederek, kendisine lisans (compulsory license) verilmesi talebiyle, patent sahibine dava açabilir. İhtisas mahkemesinde yargılama sürecinde, patent sahibi ticari kullanımını kanıtlayamazsa, yada iradesi dışında olan haklı bir nedenle kullanamadığını ispatlayamazsa, 3. tarafa zorunlu olarak patent lisansı vermesine hükmedilir.
Patent Kullanımını İspatlayıcı Belgeler Nelerdir?
Buluşu kullanmakta olduğunu kanıtlayacak resmi nitelikli kullanım belgesi, patentin kullanıldığı hakkındaki beyanı kapsamalı ve ticaret veya sanayi odaları, konu ile ilgili diğer meslek kuruluşları veya ilgili başka kurumlarca onaylanmalıdır. Patent konusu ürünlerin yer aldığı fatura, katalog, reklam ve tanıtımla ilgili görsel, video ve harcamalara ilişkin belgeler, fuar katılım belgeleri, ticari faaliyete ilişkin belgeler, resmi nitelikte kullanımı kanıtlayan belgelerdir..
Bu sayılan belgelerin hepsinin kullanım ispatına konu olan patent ile ilişkili olduğu aşikar bir şekilde belli olmalıdır, aksi durumda geçersizdir. Ayrıca ticarette ciddi miktarda kullanım şartı aranmakta olup, yetersiz görülen derecedeki kullanımlar da kabul edilmemektedir. Yukarıda bahse konu mevzuat ve uygulamalar yurtdışı patent tescilleri için de geçerlidir.
Efor Patent olarak, Müvekkillerimizle ilgili olarak, TURKPATENT nezdinde temsil ve MAHKEME tarafından gelecek taleplere hızlı ve etkin şekilde cevap vermeyi hedeflemekteyiz. Bu amaçla; Müvekkillerimizin patent kullanım ispatı belgelerinin yasal geçerliliğinin kontrolünün yapılması, türlerine göre tasniflenerek sıralanması ve dijital olarak arşivlenmesi hizmetlerini vermekteyiz.
Detaylı bilgi için müşteri danışmanlarımızla iletişime geçebilirsiniz.
Efor Patent | Tescilleyin Sizin Olsun
