Endüstri veya diğer kuruluşlarla ortaklık kurmak isteyen üniversiteler ve kamu araştırma kurumlarının, etkin fikri mülkiyet (IP) yönetimi ve bilgi aktarımı için bir politikaya ihtiyacı vardır. Bir fikri mülkiyet politikası, kuruluş ve araştırmacıların bilgiye, teknolojiye ve fikri mülkiyete erişebileceği ve paylaşabileceği bir yapı, öngörülebilirlik ve faydalı bir ortam sağlar.
Üniversitelerde ve Kamu Araştırma Kurumlarında Fikri Mülkiyetin Rolü Nedir?
Fikri mülkiyet (IP), üniversitelerin ve kamu araştırma kurumlarında öğretim ve araştırma işlevlerinde önemli bir rol oynar.
Fikri Mülkiyet ve Araştırma
İster temel ister uygulamalı araştırma olsun, üniversiteler ve kamu araştırma kurumlarında AR-GE faaliyetleri aracılığıyla buluşa ulaşacak şekilde sonuçlar üretilir. Bu buluşların birçoğu patentlenebilirdir ancak birçoğu olası ticarileştirilmelerinden önce daha fazla AR-GE gerektiren, konsept kanıtlarından veya laboratuvar ölçekli prototiplerden başka bir şey değildir. Dünyanın dört bir yanındaki hükümetler, üniversitelere ve kamu araştırma kurumları kamu tarafından finanse edilen araştırmalardan elde edilen kendi fikri mülkiyet haklarını vererek ve sonuçlarını ticarileştirmelerine izin vererek, buluşların endüstriyel süreçlere ve ürünlere dönüşümünü hızlandırmaya ve aralarında iş birliği bağlarını güçlendirmeye çalışıyor. Üniversiteler ve endüstriler iş birliği de diyebiliriz.
Fikri Mülkiyet ve Öğretim
Ayrıca, bir üniversitenin veya kamu araştırma kurumunun öğretim faaliyetleri de öğretim materyalleri, tezler, yazılımlar veya tasarımlar gibi fikri mülkiyet üretecektir. İnternet ve modern teknolojiler, yalnızca bilimsel materyallere daha fazla erişim sağlamakla kalmadı, aynı zamanda bunların mülkiyeti ve kullanımıyla ilgili daha büyük anlaşmazlıkları da teşvik etti. Bu nedenle, üniversiteler ve kamu araştırma kurumları, öğretim materyallerinin mülkiyeti ve yönetimi, bilimsel bilgilere erişim ve üçüncü şahıs materyallerinin kullanımı ile ilgilenmek için uygun fikri mülkiyet politikalarına ihtiyaç duyar.
Geleneksel olarak üniversiteler, çevresindeki sanayi ve iş dünyasının ihtiyaçlarını karşılamak için mezunlar sağlayarak kamu yararına hizmet etti. Bu odakla, üniversiteler araştırma faaliyetlerinin sonuçlarını yayınlayarak ücretsiz olarak erişilebilir hale getirdiler. Günümüzde, bu genellikle endüstrinin bilgileri gizli tutma ve patentler gibi fikri mülkiyet haklarıyla korunma ihtiyacıyla uyumsuz olarak görülmektedir. Hızla ilerleyen küreselleşme, üniversitelerin ve kamu araştırma kurumlarının iş dünyasına ve uluslararası iş birliğine açık olmasını gerektiriyor. Bu da fikri mülkiyet sisteminin etkin kullanımıyla araştırma sonuçlarının etkin bir şekilde korunmasını ve yönetilmesini sağlamayı gerektirir.
Üniversiteler ve Kamu Araştırma Kurumları Neden Bir Fikri Mülkiyet Politikasına İhtiyaç Duyar?
Fikri mülkiyeti belirlemek, oluşturmak ve araştırma sonuçlarını geliştirmenin bir sonraki aşamasına getirmek birçok üniversite ve kamu araştırma kurumları kurumsal hedefler haline gelmiştir. Bu bağlamda, akademi ve ticarileştirme ortakları arasında başarılı bir iş birliği için kurumsal bir fikri mülkiyet politikası bir ön koşuldur.
Kurumsal bir fikri mülkiyet politikası, resmi olarak kabul edilen bir belgedir ve aşağıdakileri sağlar:
- Kurumun kendi veya ortak AR-GE faaliyetlerinden kaynaklanan IP’nin sahipliğini ve kullanım hakkını netleştirir.
- Genellikle bir tür ticarileştirme yoluyla daha da geliştirilmesi için fikri mülkiyetin doğru bir şekilde nasıl tanımlanacağı, değerlendirileceği, korunacağı ve yönetileceğine ilişkin kurumun kurallarını belirler.
- Üçüncü taraflarla iş birliği için şeffaf bir çerçeve sağlar ve fikri mülkiyetin ticarileştirilmesinden kaynaklanan ekonomik faydaların paylaşımına ilişkin yönergeler sağlar.
Fikri mülkiyet haklarının sahipliğini ve kullanımını düzenleyen resmi bir belge olmaksızın, bir üniversitedeki/kamu araştırma kurumlarındaki farklı paydaşlar (profesörler, araştırmacılar, öğrenciler, ziyaret eden araştırmacılar vb.) ve ticarileştirme ortakları (endüstriyel sponsorlar, danışmanlar, kâr amacı gütmeyen kuruluşlar, KOBİ’ler veya hükümetler) fikri mülkiyet ile ilgili kararların nasıl alınacağı konusunda hiçbir rehberliğe sahip olmayacaktır.
Bir fikri mülkiyet politikasının ana hedefleri:
- Hukuki kesinlik sağlar.
- Bilimsel araştırma ve teknolojik gelişmeyi teşvik eder.
- Topluma potansiyel fayda akışını artırmak için araştırmacıları bir buluştan yararlanmanın olası fırsatlarını değerlendirmeye teşvik eder.
- Yeniliği ve gelişmeyi destekleyen ve teşvik eden bir ortam sağlar.
- Üniversitelerin, endüstrinin ve toplumun çeşitli çatışan çıkarlarını dengeler.
- Geçerli ulusal yasa ve yönetmeliklere uygunluğu sağlar.
Fikri mülkiyetin önemi her geçen gün artmaktadır. Patent, tasarım ve markalaşma gibi alanlarda yaşanan yarışa katılmak için üniversitelere ve kamu araştırma kurumlarına ihtiyacımız vardır. Sonuç olarak, üniversite veya kamu araştırma kurumlarında değer üreten biri iseniz ürettiğiniz her bir fikri, fikri mülkiyet korumaları ile güvence altına almanız gerekmektedir. Bu koruma hem sizin için hem de bağlı olduğunuz kurum için yaşanacak bir ihlal durumunda kolaylık sağlayacaktır.
Efor Patent Ekibi olarak, fikri mülkiyet ile korunabilecek tüm fikirlerinizin tescil sürecinde ve tescil süreci sonrasında sizlere en iyi hizmeti vermek için çalışmaktayız