Türkiye 11. Kalkınma Planında Fikri Mülkiyet Hakları Hedefleri
Türkiye 11. Kalkınma Planında Fikri Mülkiyet Hakları: T.C. Cumhurbaşkanlığı, Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminin ilk kalkınma planı olan On Birinci Kalkınma Planı (2019-2023) hazırlanmıştır. Uzun vadeli bir perspektifle hazırlanan bu plan ülkemizin kalkınma vizyonunu ortaya koyarak, milletimizin temel değerlerini ve beklentilerini karşılamak, ülkemizin uluslararası konumunu yükseltmek ve halkımızın refahını artırmak için temel yol haritası olacaktır.
Pek çok sektöre yönelik maddelerin yer aldığı bu planda Fikri Haklar (marka, patent, tasarım, telif hakları) alanında da kalkınma maddeleri yer almaktadır. On Birinci Kalkınma Planı içerisinde Fikri Haklar’a ait maddeleri aşağıda bulabilirsiniz.
2.2.3.4. Fikri Mülkiyet Hakları
a. Amaç
453. Fikri mülkiyet sisteminde hukuki altyapı ve uygulamanın güçlendirilmesi, fikri mülkiyet haklarının oluşmasını destekleyen ekosistemin geliştirilmesi ve bu hakların ticarileştirilmesinin hızlandırılması temel amaçtır.
b. Politika ve Tedbirler
454. Fikri emek sonucu oluşan ürünlerin öneminin toplumun tüm kesimlerine eğitimin her kademesindeki programlar yoluyla benimsetilmesi sağlanacak; tanıtım, farkındalık ve bilgilendirme faaliyetleriyle toplumsal bilinç güçlendirilecektir.
454.1. Eğitimin her kademesinde hedef kitleye uygun yenilik ve fikri haklar konusunda bilgilendirme ve farkındalık faaliyetleri yürütülecek, mesleki ve teknik eğitimde buluş ve tasarım konularının ağırlıklı olarak işlenmesine önem verilecektir.
454.2. Fikri mülkiyet hakları, temel bilimler, ekonomi, işletme, mimarlık, mühendislik, iletişim, güzel sanatlar fakültelerinde lisans ve lisansüstü düzeyde ders programına alınacak, hukuk fakültelerinde anabilim dalı oluşturulması yaygınlaştırılacaktır.
454.3. Fikri Mülkiyet Akademisi bünyesinde ilgili kesimlere modüler ve sertifikalı eğitimler verilecek, farkındalık ve bilgilendirme faaliyetleri yürütülecektir.
454.4. Toplumda telif haklarına yönelik bilincin ve farkındalığın artırılması amacıyla bilgilendirme faaliyetleri yürütülecektir.
454.5. Hezârfen Projesi yaygınlaştırılacak, bu kapsamda modüler programlar geliştirilerek KOBİ’lerin sınai mülkiyet konusunda farkındalığı ve kapasitesi artırılacaktır.
454.6. TÜRKPATENT Bilgi ve Doküman Birimleri yaygınlaştırılacak ve sınai mülkiyet paydaşlarına yönelik yapılacak farkındalık etkinliklerindeki rolü güçlendirilecektir.
454.7. Yazılım ve bilişim sektöründe; kayıt-tescil uygulamasının etkinliğinin ve bilinirliğinin artırılması amacıyla bilgilendirme ve tanıtım faaliyetleri yürütülecektir.
455. Fikri haklara konu ürün ve eserlerin ülke ekonomisine katkısının tespiti, izlenmesi ve değerlendirilmesi sağlanacak, bilgi ve veri altyapısı güçlendirilecektir.
455.1. Telif haklarına konu olan kültür endüstrilerine ilişkin mevcut kayıt, veri ve ulusal istatistikler çeşitlendirilecektir.
455.2. Telif haklarına konu olan kültür endüstrilerinin ekonomik boyutuna ilişkin ölçüm raporu hazırlanacaktır.
455.3. Sınai mülkiyet haklarına ilişkin veri ve istatistiklerin kapsamlı olarak değerlendirildiği raporlar hazırlanacak, hak sahipleriyle düzenli olarak iletişim kurulacak, patent ve tasarımların satışı ve lisanslanmasıyla ilgili takip raporları oluşturulacak, genel ekonomik verilerle karşılaştırılmalı analizi yapılacaktır.
455.4. Fikir ve sanat eserleri veri tabanı, meslek birlikleri veri tabanları ile entegre edilecek ve telif hakkı sahipliğine ilişkin güncel verileri içerecek şekilde zenginleştirilecektir.
456. Fikri mülkiyet haklarının korunması, icrası ve uygulanması ile ilgili birimlerde beşeri ve kurumsal kapasite ile bu alandaki mevzuat, teknolojik gelişmeler ve ihtiyaçlar doğrultusunda geliştirilecek, ilgili kurum ve kuruluşlar arası işbirliği güçlendirilecektir.
456.1. Fikri ve Sınai Haklar İhtisas Mahkemelerinin sayısı artırılacaktır.
456.2. Şikâyet, arama-el koyma ve kararlara itirazın sunulacağı sulh ceza hâkimliklerinin ihtisaslaşması sağlanacaktır.
456.3. Fikri mülkiyet yargılamasında oluşan içtihatlar uygulayıcı kurumların paylaşımına açılacaktır.
456.4. Fikri mülkiyet hukuku alanında görev yapacak hâkim, savcı, arabulucu ve bilirkişilere düzenli olarak ihtisas eğitimi verilecektir.
456.5. Fikri mülkiyete ilişkin ticari sırların daha etkin korunmasına yönelik ilgili mevzuat gözden geçirilecek, fikri mülkiyet mevzuatı geliştirilecek ve uygulama güçlendirilecektir.
456.6. Patent ve marka vekilleri meslek kurallarına ilişkin bir kılavuz hazırlanacak ve ilgili tarafların katılımıyla mevzuat güncellemesi yapılacaktır.
456.7. Yeni teknoloji alanlarında fikri mülkiyet korumasına ve uygulamalarına ilişkin dünyadaki gelişmeler izlenerek araştırma faaliyetleri yapılacak ve gerekli hallerde bu alana yönelik hukuki altyapı oluşturma çalışmaları yürütülecektir.
456.8. Ülkemiz için stratejik öneme sahip teknolojilere ilişkin sınai mülkiyet hak sahipliğinin Türkiye’de kalması için çalışmalar yapılacaktır.
456.9. Sanayide dijital dönüşümle ilgili yapılan patent başvurularına ilişkin bilgilerin yer alacağı ve araştırmacılarla paylaşılacağı bir veri tabanı oluşturulacaktır.
456.10. TÜRKPATENT’in uluslararası patent araştırma ve inceleme otoritesi olarak kurumsal kapasitesi ve etkinliği artırılacaktır.
456.11. Çalışan buluşlarına ilişkin mevzuatın etkin şekilde uygulanması, uygulamalara yön verilmesi ve bu alanda standart yöntemler geliştirilmesi sağlanacaktır.
456.12.Üniversiteler bünyesinde ya da üniversiteler ile diğer kamu kurumları ya da özel sektör işbirliğinde geliştirilen sınai haklarla ilgili gelir paylaşımı ve ticarileşme aşamasının etkinliğini azaltan mevzuat kaynaklı engeller kaldırılacaktır.
456.13.Güzel sanat eserlerinin satışa sunulduğu müzayede salonları ve sanat galerileri tespit edilerek bunların sertifikalandırılmasına yönelik mevzuat çalışması yapılacaktır.
456.14. Kamu Kurum ve Kuruluşlarınca Ödenecek Telif ve İşlenme Ücretleri Hakkında Yönetmelik, eser ve bağlantılı hak konularını da kapsayacak şekilde güncellenecektir.
456.15. İl denetim komisyonlarının etkinliğini artırmak üzere, uygulamada yeknesaklığın sağlanması ve mevzuat hakkında bilgilendirme yapılması amacıyla, komisyon üyelerine yönelik düzenli eğitimler yapılacaktır.
457. Fikri mülkiyet haklarına yönelik desteklerin etki analizi yapılacak, mükerrerlikler giderilecek, destekleme sistemi yeniden yapılandırılacaktır.
457.1. Farklı kurumlar tarafından yürütülen tasarım desteklerinin etki analizi çerçevesinde değerlendirilmesi yapılacaktır.
457.2. Patent başvuru ve tesciline yönelik desteklerin etki analizi çerçevesinde değerlendirilmesi yapılacaktır.
457.3. Telif yoğun endüstrilere yönelik mevcut desteklerin analiz raporu hazırlanacaktır.
457.4. Telif haklarına dayalı kültür endüstrilerine yönelik projeler, Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) Kültürel İfadelerin Çeşitliliğinin Korunması ve Geliştirilmesi Sözleşmesi de gözetilerek desteklenecektir.
458. Sınai mülkiyet portföyünün ticari değere dönüştürülmesi desteklenecek ve telif yoğun endüstrilere yönelik özel programlar geliştirilecektir.
458.1. Ar-Ge ve ticarileştirme desteklerinin fikri mülkiyet sistemiyle bağlantısı artırılacaktır.
458.2. Fikri mülkiyet haklarının ticarileştirilmesine yönelik vergisel teşvikler gözden geçirilecektir.
458.3. Üniversiteler dâhil kamu kurum ve kuruluşlarına ait patent, faydalı model, tasarım vb. fikri hakların envanteri çıkarılarak özel sektörün bu envanterden faydalanabilmesi için bilgilendirme çalışmaları yapılacak ve özel sektörün bu hakları talebi halinde ticarileştirmeye yönelik teşviklerde öncelik verilecektir.
458.4. KOBİ’lerin ve sanayicilerin patentli teknolojiye erişimine yönelik bilgi sağlayan bir web portali hazırlanacaktır.
458.5. Telif haklarına dayalı kültür endüstrilerine yönelik özel destek programları geliştirilmesi sağlanacaktır.
459. Fikri mülkiyet varlıklarının finansmana erişimde yaygın bir araç olarak kullanılması sağlanacaktır.
459.1. Fikri mülkiyet varlıklarının değerleme kapasitesi artırılacak, bankacılık ve muhasebe sisteminde kullanımı sağlanacaktır.
459.2. Sınai mülkiyet varlıklarının ekonomik değere dönüştürülmesine yönelik olarak değerleme ve danışmanlık hizmetleri geliştirilecektir.
460. Telif haklarında toplu hak yönetim sisteminin iyileştirilmesi ve ülke geneline yayılmış, adil bir lisanslama sistemi oluşturulmasıyla telif gelirlerinin artırılması sağlanacaktır.
460.1. Meslek birliklerinin daha etkin ve şeffaf bir şekilde faaliyet göstermesini sağlayacak şekilde ilgili mevzuat güncellenecektir.
460.2. Meslek birliklerinin profesyonel yönetim, veri üretimi, insan kaynakları ve dijital ortam da dâhil olmak üzere hakların takibi konularında kurumsal kapasitelerinin artırılması amacıyla kriterler belirlenerek bir kılavuz hazırlanacak ve uygulanması sağlanacaktır.
461. Geleneksel, bölgesel ve yerel ürünlerimizin ulusal ve uluslararası ölçekte rekabet gücünün artırılmasına yönelik coğrafi işaret tescil ve kullanımı desteklenecektir.
461.1. Coğrafi işaretler alanında yönetişim süreçleri geliştirilecek, ticaretine yönelik yeni platformlar oluşturulacak, denetim faaliyetleri etkinleştirilecektir.
461.2. İhracat potansiyeli bulunan tescilli coğrafi işaretli ürünler seçilerek, bu coğrafi işaretlerin yurt dışında tescil edilmesi sağlanacak ve tanıtımı yapılacaktır.
461.3. Tescil edilme potansiyeli bulunan coğrafi işaretlerin başvuru öncesi hazırlık süreçlerine ve tescil sonrası satış ve pazarlama ağının geliştirilmesine yönelik ihtiyaçlar belirlenecek; buna dayalı olarak ilgili paydaşlarla birlikte kapasite geliştirme projeleri uygulanacaktır.
462.Genetik kaynaklara dayalı geleneksel bilgi ve folklordan oluşan doğal ve kültürel değerlerimizin fikri haklar sistemi ile bağlantısı güçlendirilecektir.
462.1. Ülkemizin genetik kaynaklara dayalı geleneksel bilgi ve folklor ile ilgili kapasitesinin geliştirilmesi amacıyla envanter çalışması yapılacaktır.
Tablo 25: Fikri Mülkiyet Hakları Hedefleri
11. Kalkınma Planında Fikri Mülkiyet Hakları Hedefleri
YARININ zengin şirketlerini veya ülkelerini görmek istiyorsanız, BUGÜNÜN Ar-Ge harcamalarına bakmalısınız! Hedefimiz, “Made in Turkey / Türkiye’de üretilmiştir” olmamalı. Hedefimiz, “Designed in Turkey / Türkiye’de tasarlanmıştır” olmalı.
Efor Patent | Tescilleyin Sizin Olsun
