Faydalı Modellerle Korunan Buluşlar

Tasarım patenti

Faydalı model koruması, patent sistemine benzer bir sistem aracılığıyla “inovatif buluşlar veya küçük buluşlar” olarak adlandırılanların korunmasını sağlar. Faydalı modellerle korunan buluşlar, ne tür buluşlar korunabilir, faydalı model alma şartları nelerdir gibi soruların cevaplarını bu yazımızda sizlerle paylaşıyor olacağız. 

Faydalı Modellerle Ne Tür Buluşlar Korunabilir?

Bazı ülkelerde, faydalı modellere patentlerle aynı teknoloji alanlarında başvurulabilir. Diğer ülkelerde, faydalı model koruması, mekanik cihazlar ve aparatlar gibi belirli teknoloji alanlarındaki ürünlerin yalnızca şekli veya yapısı için uygundur, ancak teknik, kimyasal ve biyolojik işlemler için geçerli değildir. Faydalı modeller için uygun konu, bir ülkeden diğerine önemli ölçüde farklılık gösterir.

Faydalı Model Koruması Alma Şartları Nelerdir?

Genel olarak, bir faydalı model edinme gereklilikleri, patentlerden daha az katıdır. Bazı ülkelerde, faydalı modellerin korunmasına ilişkin gereksinimler temelde patentlerle aynıdır, yani;  

  • Uygun konu kapsamında olmalıdırlar, 
  • Yeni olmalılar,  
  • Endüstriyel uygulanabilirliğe (fayda) sahip olmalıdırlar, 
  • Bir başvuruda yeterli ve eksiksiz bir şekilde açıklanmalıdırlar.

Bazı ülkelerde, ” buluş basamağı ” veya “açık olmama” standartları, patentlerden daha düşük olabilir veya tamamen mevcut olmayabilir ve ” yenilik ” gerekliliği yalnızca yerel düzeyde uygulanabilir.

Ayrıca, bazı ülkeler buluşların cihazlar veya aparatlar (üç boyutlu resim) gibi ürünlerle ilgili olmasını şart koşar, böylece prosesleri veya kimyasal maddeleri hariç tutar. Bununla birlikte, bazı ülkeler süreçler, kimyasal bileşikler, ilaçlar veya yazılımlar üzerinde faydalı modellere izin vermektedir.

Uygulamada, patentlenebilirlik kriterlerini karşılamayabilecek, oldukça artan nitelikteki yenilikler için genellikle faydalı modellerin korunması aranır. 

Faydalı Modellerin Uluslararası Çerçevesi Nedir?

Hiçbir uluslararası anlaşma, Üye Devletleri kendi ulusal yasalarına göre bir faydalı model sistemi uygulamaya zorlamaz. Fikri Mülkiyet Haklarının Ticaretle Bağlantılı Yönleri Anlaşması’nda (TRIPS Anlaşması) faydalı modellere atıfta bulunulmamaktadır. Bununla birlikte, bazı ülkeler küçük ve artımlı yenilikleri korumak ve patent sistemini esnek bir şekilde tamamlamak için faydalı model sistemleri uygulamıştır.

Faydalı model korumasının mevcut olduğu ülkelerde, faydalı modeller Sınai Mülkiyetin Korunmasına İlişkin Sözleşmede (Paris Sözleşmesi) bir sınai mülkiyet kategorisi olarak listelendiğinden, Paris Sözleşmesinin ulusal muamele ve hak gibi genel ilkeleri faydalı modeller için de geçerlidir. Ayrıca, Patent İş birliği Anlaşması (PCT) kapsamında uluslararası bir patent başvurusu yapılırsa, faydalı modeller, faydalı model sistemine sahip belirlenmiş ülkelerde ulusal düzeyde mevcut olan bir koruma türüdür.

Faydalı Model Hangi Ülkelerde Alınabilir?

Faydalı model koruması pek çok ülkede yoktur. Koruma sağlanabilen ülkeler şunlardır;  Arnavutluk, Antigua ve Barbuda, Arjantin, Ermenistan, Avustralya, Avusturya, Beyaz Rusya, Belize, Botsvana, Brezilya, Bulgaristan, Şili, Çin, Kosta Rika, Hırvatistan, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Dominika, Dominik Cumhuriyeti, Mısır, El Salvador , Estonya, Etiyopya, Finlandiya, Fransa, Gürcistan, Almanya, Gana, Yunanistan, Guatemala, Honduras, Macaristan, Endonezya, İrlanda, İtalya, Japonya, Kazakistan, Kenya, Kırgızistan, Lao Demokratik Halk Cumhuriyeti, Malezya, Meksika, Moğolistan, Mozambik, Umman, Namibya, Nikaragua, Panama, Paraguay, Peru, Filipinler, Polonya, Portekiz, Kore Cumhuriyeti, Moldova Cumhuriyeti, Romanya, Rusya Federasyonu, Sırbistan, Slovakya, Slovenya, İspanya, Svaziland, Tanzanya, Tayland, Tonga, Trinidad ve Tobago , Türkiye, Uganda, Ukrayna, Birleşik Arap Emirlikleri, Uruguay, Özbekistandır. 

Faydalı model koruması Türkiye’de de mümkündür. Faydalı model şartları içerisinde geliştirdiğiniz bir ürününüz var ise Türkiye de tescilini alabilirsiniz. 

Faydalı Modellerle Korunan Buluşlar

Efor Patent Ekibi olarak, faydalı model tescil sürecinizde ve tescil süreci sonrasında sizlere en iyi hizmeti vermek için çalışmaktayız.